ভাৰত আৰু ৰাছিয়াৰ বন্ধুত্ব অধিক শক্তিশালী হৈ আহিছে। পাকিস্তানৰ সৈতে চলি থকা উত্তেজনাৰ সময়তে ৰাছিয়াৰ অস্ত্ৰ S-400-য়ে পাকিস্তানৰ প্ৰতিটো আক্ৰমণ বিফল কৰিছিল।
ভাৰতৰ সৈতে এই ক্ৰমবৰ্ধমান সম্পৰ্কক ৰাছিয়াৰ জনসাধাৰণেও মানি লৈছে। ৰাছিয়াৰ চৰকাৰৰ মালিকানাধীন জৰীপ সংস্থাৰ এক সমীক্ষাত প্ৰকাশ পাইছে যে, ৰাছিয়াৰ জনসাধাৰণে চীন, বেলাৰুছ আৰু ভাৰতক তেওঁলোকৰ শ্ৰেষ্ঠ বন্ধুত্বপূৰ্ণ ৰাষ্ট্ৰ হিচাপে গণ্য কৰে।এই তালিকাত ৬৫% সমৰ্থনেৰে শীৰ্ষত আছে চীন, ৪১% সমৰ্থনেৰে বেলাৰুছ আৰু ২৬% সমৰ্থনেৰে তৃতীয় স্থানত আছে ভাৰত।
মন কৰিবলগীয়া যে, ভাৰতৰ ৰেংকিং পঞ্চম স্থানৰ পৰা তৃতীয় স্থানলৈ উন্নত হৈছে। ইয়াৰ কাৰণ হৈছে ধাৰাবাহিকতা। ৰাছিয়া- ইউক্ৰেইন যুদ্ধৰ আৰম্ভণিৰে পৰা ভাৰতে ৰাছিয়াৰ বিৰুদ্ধে আৰ্থিক নিষেধাজ্ঞা মুকলিকৈ নাকচ কৰি আহিছে। পশ্চিমীয়া দেশসমূহে মস্কোৰ ওপৰত সামৰিক আৰু অৰ্থনৈতিক হেঁচা প্ৰয়োগ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰা সময়ৰ পৰা ভাৰতৰ সৈতে ৰাছিয়াৰ বাণিজ্যও বৃদ্ধি পাইছে।
উল্লেখ্য যে, ভাৰত আৰু ৰাছিয়াৰ মাজত কূটনৈতিক সম্পৰ্ক স্থাপন হৈছিল ১৯৪৭ চনত। ভাৰতে অৰ্থনৈতিক স্বাৱলম্বীতা লাভৰ বাবে চেষ্টা কৰিছিল, গতিকে খনন, শক্তি আৰু তীখা উৎপাদনত বিনিয়োগকে ধৰি দেশৰ গধুৰ উদ্যোগক সাহায্য প্ৰদানৰ ক্ষেত্ৰত তেতিয়াৰ ছোভিয়েট ইউনিয়ন আছিল এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশীদাৰ।
ভাৰতৰ সৈতে ৰাছিয়াৰ বন্ধুত্ব প্ৰতি বছৰৰ লগে লগে অধিক শক্তিশালী হৈ আহিছে। কাৰণ শীতল যুদ্ধৰ সময়ত ছোভিয়েট ইউনিয়নে ভাৰতক সমৰ্থন কৰিছিল। বিশেষকৈ ১৯৭১ চনত ভাৰত আৰু পাকিস্তানৰ মাজত হোৱা যুদ্ধৰ সময়ত য’ত আমেৰিকা আৰু চীনে পাকিস্তানক সমৰ্থন কৰিছিল। এইটোৱেই আছিল তৰ্কসাপেক্ষভাৱে ভাৰত-ছোভিয়েট সম্পৰ্কৰ শিখৰ আৰু সেই বছৰতে দুয়োখন দেশে বন্ধুত্ব আৰু সহযোগিতাৰ চুক্তি স্বাক্ষৰ কৰিছিল। কিন্তু তাৰ আগতেও ছোভিয়েট ইউনিয়নে ভাৰতক সমৰ্থন কৰিছিল।
১৯৬৫ চনত ভাৰত আৰু পাকিস্তানৰ মাজত হোৱা যুদ্ধৰ সময়ত ইউএছএছআৰে মধ্যস্থতাকাৰী ভূমিকা পালন কৰিছিল আৰু ১৯৬৬ চনত তাছকেন্দ সন্মিলনৰ আয়োজন কৰিছিল, য’ত শান্তি চুক্তি স্বাক্ষৰিত হৈছিল। ভাৰতৰ সমৰ্থনত ছোভিয়েট ইউনিয়নেও কেইবাবাৰো ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ নিৰাপত্তা পৰিষদৰ ভেটো ব্যৱহাৰ কৰিছিল। ভাৰতৰ বৈদেশিক মন্ত্ৰী এছ জয়শংকৰে ভাৰত-ৰাছিয়াৰ সম্পৰ্কক বিগত ডেৰ শতিকাৰ বিশ্ব ৰাজনীতিত এক সুস্থিৰতা বুলি অভিহিত কৰিছিল।
