এসময়ত তীব্ৰ পহৰা থকা বাংলাদেশৰ পদচ্যুত প্ৰধানমন্ত্ৰী শ্বেখ হাছিনাৰ পূৰ্বৰ চৰকাৰী বাসগৃহ ‘গণ ভৱন’ক সংগ্ৰহালয়লৈ ৰূপান্তৰিত কৰাৰ সিদ্ধান্ত লৈছে বাংলাদেশ চৰকাৰে। সম্ভৱতঃ ইয়াৰ নাম হ’ব ‘জুলাই ৰিভল্যুচন মেম’ৰিয়েল মিউজিয়াম’ অৰ্থাৎ ‘জুলাই বিপ্লৱ স্মাৰক সংগ্ৰহালয়’।
সংসদ ভৱনৰ সমীপৰ ৰাজধানী ঢাকাৰ শ্বেৰ-ই-বাংলা নগৰত গণ ভৱন অৱস্থিত। বাংলাদেশ চৰকাৰে ইয়াক দেশৰ নেতাৰ চৰকাৰী ঘৰ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিছিল। এগৰাকী নেতাৰ চৰকাৰী কৰ্তব্য পালনৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় সা-সুবিধাৰে সজ্জিত এই ভিআইপি কমপ্লেক্সটো শ্বেখ হাছিনাৰ পিতৃ বাংলাদেশৰ প্ৰথম নেতা বংগবন্ধু শ্বেখ মুজিবুৰ ৰহমানে নিৰ্মাণ কৰিছিল আৰু ১৫ বছৰীয়া ক্ষমতাত থকা শ্বেখ হাছিনাই ইয়াক নিজৰ চৰকাৰী বাসগৃহ হিচাপে গঢ়ি তুলিছিল। পূৰ্বতে এই ঠাই এষ্টেট ৰাজবাৰী নামেৰে জনাজাত আছিল।
ইংৰাজ আৰু পাকিস্তানী শাসনৰ সময়ত এষ্টেট ৰাজবাৰী নামেৰে জনাজাত এই ঠাইখন দীঘপটীয়া মহাৰাজৰ ৰাজপ্ৰসাদ আছিল। বাংলাদেশ চৰকাৰে এই ৰাজপ্ৰসাদক বাংলাদেশ চৰকাৰৰ মুৰব্বীৰ চৰকাৰী বাসগৃহ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিছিল।
মুখ্য উপদেষ্টা মহম্মদ ইউনুছৰ নেতৃত্বত অন্তৱৰ্তীকালীন এই চৰকাৰখনে শ্বেখ হাছিনাৰ পৰিয়ালৰ বাসগৃহ ‘গণ ভৱন’ক তেওঁৰ “অশান্তিৰ” প্ৰতীক হিচাপে সংগ্ৰহালয়লৈ ৰূপান্তৰিত কৰাৰ পৰিকল্পনা ঘোষণা কৰিছিল।
ৰাষ্ট্ৰীয় সংসদ কমপ্লেক্সৰ পৰা মাত্ৰ কেইমিনিটমান খোজ কাঢ়িলেই ঢাকাৰ শ্বেৰ-ই-বাংলা নগৰত অৱস্থিত এই কমপ্লেক্সটো। বৰ্তমানৰ এই ভৱনটো ১৯৮৪ চনত সম্পূৰ্ণ হৈছিল। শ্বেখ হাছিনা প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে নিৰ্বাচিত হোৱাৰ এবছৰতকৈও অধিক সময়ৰ পাছত ২০১০ চনৰ ৬ মাৰ্চত ‘গণ ভৱন’লৈ যায় আৰু বিগত বছৰৰ ৫ আগষ্টলৈকে এই ভৱনটো তেওঁৰ ঘৰ হৈয়েই থাকে।
২০২৪ বৰ্ষৰ ৫ আগষ্টত শ্বেখ হাছিনাই দেশ এৰি পলায়ন কৰাৰ মাত্ৰ কেইমিনিটমান পিছতেই ‘গণ ভৱন’ৰ দুৱাৰমুখত উপস্থিত হৈ তেওঁক হত্যাৰ উদ্দেশ্যেৰে লুটপাত কৰে একাংশই। শাৰী, সজ্জাৰ সামগ্ৰী, ঘড়ী, চোফা, বিলাসী হেণ্ডবেগ, টেলিভিছন চেট, মাছৰ জালকে ধৰি প্ৰায় সকলো বস্তু লুটপাত কৰা হয়। লুণ্ঠনৰ ছবি ছ’চিয়েল মিডিয়াত ভাইৰেল হোৱাৰ লগতে মিম পোষ্ট কৰা হয়।
অশান্তিপূৰ্ণ আৰু হিংস্ৰ গোটটোৱে হাছিনাৰ বিৰুদ্ধে ক্ষোভিত হৈ চৌহদটোত ধুমুহাৰ সৃষ্টি কৰিছিল আৰু হত্যাৰ নিৰ্দেশ দিয়া আৰু ফেচিষ্ট শাসন ব্যৱস্থাৰ নেতৃত্ব দিয়াৰ অভিযোগ উত্থাপন কৰিছিল।
এই সংগ্ৰহালয়টোত যোৱা বছৰৰ হিংসাত নিহত প্ৰতিবাদকাৰীৰ শিল্পকৰ্ম আৰু প্ৰতিবাদকাৰীয়ে দেৱালত অংকন কৰা গ্ৰেফিটিও ৰখা হ’ব। বাংলাদেশৰ সাংস্কৃতিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ে সংগ্ৰহালয়টো পৰিচালনা আৰু পৰিচালনাৰ বাবে প্ৰায় ২০০টা পদ সৃষ্টিৰ প্ৰস্তাৱ আগবঢ়াইছে। নিৰ্মাণৰ কাম চোৱাচিতা কৰা কৰ্তৃপক্ষৰ পৰা চূড়ান্ত অনুমোদন লাভ কৰাৰ পিছত আনুষ্ঠানিকভাৱে জনসাধাৰণৰ বাবে মুকলি কৰা হ’ব সংগ্ৰহালয়টো।
