ভাৰতৰ ইতিহাসত আজিৰ দিনটো ঐতিহাসিক দিন। কিয়নো এই দিনটোতে জম্মু-কাশ্মীৰৰ পৰা প্ৰত্যাহাৰ কৰা হৈছিল অনুচ্ছেদ ৩৭০। ২০১৯ চনৰ ৫ আগষ্টত প্ৰত্যাহাৰ কৰা হৈছিল অনুচ্ছেদ ৩৭০।
অনুচ্ছেদ ৩৭০ প্ৰত্যাহাৰৰ কৰাৰ পিছতে জম্মু-কাশ্মীৰে হেৰুৱাইছিল বিশেষ ৰাজ্যৰ মৰ্যাদা। লগতে, অনুচ্ছেদ ৩৭০ প্ৰত্যাহাৰ কৰাৰ লগে লগে ৰাজ্যখনক জম্মু-কাশ্মীৰ আৰু লাডাখ হিচাপে দুটা ভাগত বিভক্ত কৰা হৈছিল। দুয়োটা অঞ্চলকে কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চল হিচাপে গঢ়ি তোলা হৈছিল।
কেন্দ্ৰই জম্মু-কাশ্মীৰত থকা অনুচ্ছেদ ৩৭০ক কাশ্মীৰ উপত্যকাৰ ক্ৰমবৰ্ধমান বিচ্ছিন্নতাবাদ আৰু সন্ত্ৰাসবাদৰ ওপৰত তীব্ৰ আক্ৰমণ হিচাপে অভিহিত কৰি প্ৰত্যাহাৰ কৰিছিল।
ইফালে, প্ৰত্যাহাৰৰ সময়ত ৩৭০ অনুচ্ছেদ বিলুপ্তিক কেন্দ্ৰ কৰি সংসদৰ দুয়োটা সদনত শাসক-বিৰোধীৰ মাজত তীব্ৰ বাদানুবাদৰ সৃষ্টি হৈছিল। বিৰোধীৰ বিৰোধিতাক উপেক্ষা কৰি কেন্দ্ৰীয় গৃহমন্ত্ৰী অমিত শ্বাহে সদনত এই সিদ্ধান্ত কাৰ্যকৰী কৰিছিল।
মূলতঃ কাশ্মীৰত বাঢ়ি অহা সন্ত্ৰাসবাদী কাৰ্যকলাপ ৰোধৰ ক্ষেত্ৰত এয়া এক বিশেষ পদক্ষেপ হিচাপে গণ্য কৰা হৈছিল।
এতিয়া জানো আহক ভাৰতীয় সংবিধানৰ অনুচ্ছেদ ৩৭০ মানে কি ?
উল্লেখ্য যে, ৩৭০ প্ৰত্যাহাৰ হোৱাৰ পূৰ্বে জম্মু-কাশ্মীৰক বিশেষ ক্ষমতা প্ৰদান কৰা হৈছিল। জম্মু-কাশ্মীৰত থকা ক্ষমতাসমূহ হৈছিলঃ
১. জম্মু-কাশ্মীৰত দ্বৈত নাগৰিকত্ব প্ৰদানৰ ব্যৱস্থা আছিল।
২. জম্মু-কাশ্মীৰ চৰকাৰৰ কাৰ্যকাল ৬ বছৰলৈ ধাৰ্য কৰা হৈছিল। তাৰ পৰিৱৰ্তে অন্য ৰাজ্যৰ কাৰ্যকাল ৫ বছৰৰ বাবে ধাৰ্য কৰা হৈছে।
৩. জম্মু-কাশ্মীৰৰ বাবে বিশেষ পতাকা, বিশেষ সংবিধানৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছিল।
৪. ভাৰতীয় উচ্চ ন্যায়ালয়ৰ যিকোনো ধৰণৰ নিৰ্দেশ জম্মু-কাশ্মীৰত প্ৰযোজ্য নহ’ব।
৫. আইন প্ৰণয়ন কৰাৰ ক্ষমতা কেন্দ্ৰৰ নাছিল। কেৱল মাত্ৰ বিশেষ আইন প্ৰণয়ন কৰাৰ ক্ষমতাহে কেন্দ্ৰৰ আছিল।
৬. মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত বিশেষ ক্ষমতা আছে জম্মু-কাশ্মীৰত। যদিহে জম্মু-কাশ্মীৰৰ কোনো মহিলাই অন্য ৰাজ্যৰ পুৰুষৰ সৈতে বিবাহ-পাশত আৱদ্ধ হয় তেতিয়াহলে তেওঁ নিজ দেশৰ নাগৰিকত্ব হেৰুৱাই। অৱশ্যে, একেগৰাকী মহিলাই পাকিস্তানৰ কোনো পুৰুষৰ সৈতে বিবাহ-পাশত আৱদ্ধ হ’লে তেওঁ দুয়োখন দেশৰ নাগৰিকত্ব লাভ কৰিব।
৭. অনুচ্ছেদ ৩৭০ ধাৰাৰ বাবে জম্মু-কাশ্মীৰত তথ্য জনাৰ অধিকাৰ আইন বলবৎ হোৱা নাছিল।
৮. অন্য ৰাজ্যৰ মানুহে জম্মু-কাশ্মীৰত মাটি ক্ৰয় কৰাৰ অধিকাৰ নাছিল।
৯. কাশ্মীৰত পঞ্চায়তৰ অধিকাৰ নাই।
