সাংস্কৃতিক অৰ্থনীতিয়ে এখন দেশৰ বিকাশত যোগাব পাৰে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অৰিহণা। বৰ্তমান দেশৰ সাংস্কৃতিক খণ্ডত প্ৰায় ৪৫ লাখ লোকক পোনপটীয়াকৈ শিল্পী, পৰ্যটক, গাইড আদি হিচাপে নিযুক্তি দিয়া হৈছে।
হস্তশিল্প আৰু পৰম্পৰাগত কলা উদ্যোগবোৰে প্ৰায় ৬০ লাখ লোকক নিযুক্তি প্ৰদান কৰে। ভাৰতৰ আছে এক গৌৰৱময় অতীত। এটা সময়ত ভাৰতে বিশ্বৰ জিডিপিত ২৫ শতাংশতকৈও অধিক অৰিহণা যোগাইছিল। বিশ্ব বাণিজ্য়ত ভাৰতৰ নিয়ন্ত্ৰণ ২৮ শতাংশৰ ওচৰত আছিল।
কেইবা শতিকাৰ পৰা এক অৰ্থনৈতিক শক্তি হিচাপে, ভাৰতে সকলো ক্ষেত্ৰতে নেতৃত্ব দিছিল তাৰ ভিতৰত সংগীত, নৃত্য়, খাদ্য়, উৎসৱ, স্থাপত্য বা হস্তশিল্প আদি অন্তৰ্ভূক্ত কৰা হৈছে। বিশ্ব ঐতিহ্য়লৈ ভাৰতীয় সভ্য়তা বা বৰঞ্চ ভাৰতীয় সংস্কৃতিৰ দেশৰ অৰ্থনীতিৰ সৈতে সংযুক্ত হৈ আছে। যিটো অনাগত দিনত হৈ উঠিব পাৰে দেশৰ মেৰুদণ্ডস্বৰূপ।
কিছু পৰিসংখ্য়াৰ সৈতে এয়া বুজিবলৈ চেষ্টা কৰো আঁহক
সাংস্কৃতিক অৰ্থনীতিৰ পৰা নিযুক্তি
অৰ্থনৈতিক বিষয়ৰ বিজেপিৰ ৰাষ্ট্ৰীয় মুখপাত্ৰ গোপাল কৃষ্ণ আগৰৱালে মৈত্ৰী সাংস্কৃতিক অৰ্থনীতি সন্মিলন ২০২৪ ত কয় যে সংস্কৃতি আৰু অৰ্থনীতিৰ মাজত গভীৰ সম্পৰ্ক আছে। ভাৰতৰ অৰ্থনীতি ত্বৰান্বিত কৰিবলৈ সাংস্কৃতিক সম্পদৰ ব্য়ৱহাৰে যথেষ্ট সহায়ক হ’ব পাৰে। সাংস্কৃতিক অৰ্থনৈতিক শাসনে নীতি নিৰ্ধাৰণ আৰু কাৰ্যকৰীকৰণৰ স্তৰত যথেষ্ট গুৰুত্ব বহণ কৰে। সাংস্কৃতিক খণ্ডত প্ৰায় ৪৫ লাখ লোকক শিল্পী, পৰ্যটন নিৰ্দেশক হিচাপে পোনপটীয়াকৈ নিযুক্তি দিয়া হয়।
ইয়াৰ উপৰি, হস্তশিল্প আৰু পৰম্পৰাগত কলা উদ্য়োগবোৰে প্ৰায় ৬০ লাখ লোকক নিযুক্তি প্ৰদান কৰে। আনহাতে, কেন্দ্ৰীয় মন্ত্ৰী অৰ্জুন ৰাম মেঘৱালে কয় যে ভাৰতৰ সাংস্কৃতিক অৰ্থনীতি আমাৰ বেদ আৰু পুৰাণৰ পৰা আৰম্ভ হৈছে। আমাৰ সংস্কৃতিয়ে দেশৰ অৰ্থনীতিক ৫ ট্ৰিলিয়নলৈ লৈ যোৱাত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিব। একে সময়তে মৈত্ৰীবোধ পৰিয়ালৰ দাদাশ্ৰীয়ে কয় যে সংস্কৃতি আৰু অৰ্থনীতিৰ সমন্বয় হৈছে বহনক্ষম উন্নয়নৰ আধাৰ।
চলচ্চিত্ৰ উদ্যোগৰ দ্বাৰা অৰিহণা
গ্ৰামোন্নয়ন মন্ত্ৰালয়ৰ এক প্ৰতিবেদন অনুসৰি কেৱল ১০ গ্ৰাম্য় শিল্পীয়ে আনুষ্ঠানিক প্ৰশিক্ষণ কাৰ্যসূচীপ্ৰাপ্ত কৰে। অনুমান কৰা হৈছে যে সাংস্কৃতিক ক্ষেত্ৰত ক্ষমতা নিৰ্মাণৰ পদক্ষেপে সাংস্কৃতিক উদ্যোগসমূহৰ উপাদনশীলতা আৰু ৰাজহ ২০-৩০ শতাংশ বৃদ্ধি কৰিব পাৰে।
ইউনেস্কোৰ দ্বাৰা কৰা এক জৰীপত দেখা গৈছে যে ৭০ শতাংশ পৰম্পৰাগত শিল্পীয়ে অনুভৱ কৰে যে তেওঁলোকৰ দক্ষতা বৰ্তমানৰ বজাৰৰ চাহিদাৰ সৈতে খাপ নহয়। কেৱল ভাৰতীয় চলচ্চিত্ৰ উদ্যোগেই অৰ্থনীতিলৈ বছৰি প্ৰায় ১,৮০,০০০ কোটি টকা অৰিহণা যোগায়।
মন্দিৰ আৰু সাংস্কৃতিক উৎসৱ
৮৫,০০০ কোটি টকাৰ অধিক ব্য়য়ৰ পুনৰ্বিকাশ প্ৰকল্প অযোধ্যাত ৰাম নিৰ্মাণ ২০৩১ চনৰ ভিতৰত সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ কথা আছে। এইটোৱে চহৰখনত প্ৰতিদিনে প্ৰায় ৩ লাখ তীৰ্থযাত্ৰীৰ চলাচল সক্ষম কৰিব। পুনৰ্বিকাশৰ আগতে, কাশী বিশ্বনাথ মন্দিৰত দৈনিক ২০,০০০-৩০,০০০ দৰ্শনাৰ্থী আহিছিল। দৈনিক দৰ্শনাৰ্থীৰ সংখ্যা ১.৫-২ লাখলৈ বৃদ্ধি হয়।
ভাৰতত উৎসৱবোৰে বছৰি ২ লাখ কোটি টকাৰ বৰঙণি আগবঢ়াব বুলি অনুমান কৰা হৈছে। চিবিআইৰ এক প্ৰতিবেদন অনুসৰি, ২০১৯ চনত কুম্ভ মেলাই ১.২ লাখ কোটি টকাৰ অধিক ব্য়ৱসায় কৰিছিল, আনহাতে উত্তৰ প্ৰদেশ ৰাজ্যই ইয়াক আয়োজন কৰিবলৈ মাত্ৰ ৪,২০০ কোটি টকা ব্যয় কৰিছিল।