তিতা কেৰেলা, যাক ইংৰাজীত bitter gourd বা Bitter melon বুলি কোৱা হয়, ই আমাৰ স্বাস্থ্যৰ পক্ষে অতি উপকাৰী আৰু ঔষধী গুণসম্পন্ন পাচলি। খেতিয়কৰ বাবেও ই অতি লাভজনক খেতি।
তিতা কেৰেলাত বহু ধৰণৰ পুষ্টিকৰ উপাদন থাকে । ই কেৰেলাই শৰীৰৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা বৃদ্ধি কৰাৰ লগতে ছাল সতেজ কৰি ৰখাতো সহায় কৰে।
আমাৰ অসমীয়া সমাজত প্ৰচলিত ধাৰণা অনুসৰি, বসন্ত কাল অহাৰ লগে লগে বিভিন্ন ৰোগৰ সংক্ৰমণ বৃদ্ধি পায়। এই সংক্ৰমণৰ ৰোধ কৰাৰ ক্ষেত্ৰত তিতা কেৰেলা অতি উপকাৰী বুলি কোৱা হয়। কোৱা হয় যে, তিতা কেৰেলা খালে বসন্ত ৰোগৰ সম্ভাৱনা হ্ৰাস পায়।
তিতা কেৰেলাৰ স্বাস্থ্যৰ উপকাৰিতা কি জানো আহক-
- তিতা কেৰেলা যকৃতৰ বাবে অতি উপকাৰী বুলি কোৱা হয় । ই যকৃতৰ কাৰ্যক্ষমতা উন্নত কৰাৰ লগতে শৰীৰৰ বিষাক্ত পদাৰ্থ আঁতৰ কৰাত সহায় কৰে।
- তিতা কেৰেলাত প্ৰটিন, কাৰ্বহাইদ্ৰেট, ফেট, ফাইবাৰ, ভিটামিন এ, বি ১, বি ২, চি, কেলচিয়াম, আইৰণ, মেগনেছিয়াম, ফছফৰাছ, জিংক আৰু পটাছিয়াম আদি পুষ্টিকৰ উপাদান থাকে।
- ইয়াৰ এন্টিঅক্সিডেন্ট গুণো আছে। ইয়াত কেটেচিন (catechin), গেলিক এচিড (gallic acid), এপিকেটেচিন (epicatechin), আৰু ক্ল’ৰ’জেনিক এচিডৰ (chlorogenic acid) আদি উপকাৰী যৌগ কেৰেলাত থাকে। এই যৌগবোৰে কোষক ক্ষতিৰ পৰা ৰক্ষা কৰাত সহায় কৰিব পাৰে আৰু বাৰ্ধক্য, হৃদৰোগ, ডিছলিপিডেমিয়া আৰু উচ্চ ৰক্তচাপৰ দৰে দীৰ্ঘদিনীয়া অৱস্থাকে ধৰি অক্সিডেটিভ চাপৰ ফলত হোৱা কেইবাটাও ৰোগ প্ৰতিৰোধত অৰিহণা যোগাব পাৰে।
- তিতা কেৰেলাত প্ৰচুৰ পৰিমাণে ভিটামিন চি থাকে, যিয়ে ঠাণ্ডাৰ পৰা সকাহ দিব পাৰে। ভিটামিন চি য়ে শ্বেত ৰক্তকণিকা সক্ৰিয় কৰি বেক্টেৰিয়াৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়ে। কিন্তু ভিটামিন চি গৰমৰ প্ৰতি সংবেদনশীল, গতিকে চালাড বা ৰসৰ ৰূপত তিতা কেৰেলা খালে অধিক উপকাৰ হ’ব পাৰে।
- তিতা কেৰেলাত থকা আহে অন্ত্ৰত উপস্থিত ভাল বেক্টেৰিয়াক খাদ্য যোগান ধৰে, যাৰ ফলত ইহঁতৰ সংখ্যা বৃদ্ধি পায় আৰু আপোনাৰ অন্ত্ৰৰ স্বাস্থ্য বজাই ৰাখে।
- তিতা কেৰেলাত থকা ফলিক এচিডে ৰক্তকণিকা উৎপাদনত সহায়ক হোৱাত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে। যাৰ বাবে আপুনি ৰক্তহীনতাৰ পৰা হাত সাৰিব পাৰে।
- ইয়াত থকা কেলচিয়াম হাড় আৰু দাঁতৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে অপৰিহাৰ্য।
- কোৱা হয় যে, তিতা কেৰেলা খালে শৰীৰৰ তেজ পৰিস্কাৰ কৰে । ইয়াৰ লগতে মূৰৰ বিষৰ লগতে ছালৰ এলাৰ্জি, ভাগৰ লগা আদি সমস্যা দূৰ কৰে তিতা কেৰেলাই ।
- কলেষ্টেৰল হ্ৰাসৰ কৰাত সহায় কৰে তিতা কেৰেলাই । কোৱা হয় যে, তিতা কেৰেলাই শৰীৰৰ ক্ষতিকাৰক কলেষ্টেৰল হ্ৰাস কৰে। ইয়াৰ ফলত হৃদৰোগৰ সম্ভাৱনাও হ্ৰাস পায় ।
- তিতা কেৰেলাই কোষ্ঠকাঠিন্য, কফ আৰু পাচনতন্ত্ৰৰ সমস্যা দূৰ কৰে। যদি আপুনি তিতা কেৰেলা খায় তেন্তে আপোনাৰ কেতিয়াও হজম শক্তিৰ সমস্যা অনুভৱ নকৰিব। তদুপৰি, ভোক নলগা সমস্যাও দূৰ কৰে তিতা কেৰেলাই ।
- গ্লুকজ আৰু চৰ্বি শক্তিলৈ ৰূপান্তৰিত কৰিবলৈ ভিটামিন বি ১ আৰু বি ২ প্ৰয়োজনীয়। ডায়েবেটিছ ৰোগীৰ বাবে ই এক মূল্যৱান খাদ্য। অধ্যয়নত দেখা গৈছে যে তিতা কেৰেলা সেৱন কৰিলে তেজত গ্লুকজৰ মাত্ৰা হ্ৰাস পায় আৰু গ্লাইচেমিক নিয়ন্ত্ৰণৰ (glycemic control) উন্নতি ঘটে। ইয়াৰ কাৰণ হৈছে চেৰেন্টিন (charantin), ভিচিন (vicine), পলিপেপটাইড-পি আদি যৌগ কেৰেলাত থাকে, যিবোৰৰ ইনচুলিনৰ দৰে গুণ আছে বুলি বিশ্বাস কৰা হয়।